Ακούς το ίδιο κομμάτι επανειλημμένα; Η ψυχολογία αποκαλύπτει ότι πιθανόν διαθέτεις αυτά τα 4 συνηθισμένα χαρακτηριστικά.

Μήπως το κομμάτι που έχεις βάλει στο replay λέει περισσότερα για σένα από όσα φαντάζεσαι;

Το έχεις ζήσει; Βάζεις το ίδιο τραγούδι ξανά και ξανά, όχι απλά μερικές φορές. Το απολαμβάνεις όσο περπατάς, οδηγείς ή απλώς χαζεύεις στο κινητό. Κάθε στίχος και κάθε ανάσα του καλλιτέχνη είναι αποτυπωμένα στο νου σου, κι όμως η επιθυμία να το ξανακούσεις είναι ακαταμάχητη.

Δεν πρόκειται για σύμπτωση. Αυτή η φαινομενικά αθώα μουσική εμμονή αποδεικνύεται μια ενδελεχής ψυχολογική διαδικασία. Ειδικοί του τομέα αναφέρουν ότι όταν κολλάμε με ένα συγκεκριμένο τραγούδι, ο εγκέφαλος ενεργοποιεί μηχανισμούς που σχετίζονται με τον τρόπο που διαχειριζόμαστε τα συναισθήματά μας και τις αναμνήσεις μας, με στόχο να βρούμε κάποια σταθερότητα στη χαώδη καθημερινότητα.

Έρευνες που παρουσίασε το Psychology Today αποδεικνύουν ότι αυτή η συνήθεια έχει τέσσερα κοινά χαρακτηριστικά, μετατρέποντας το κομμάτι σε «συναισθηματική» προσωρινή καταφυγή. Ένα από αυτά είναι η ρύθμιση των συναισθημάτων. Όταν το μυαλό μας πιέζεται ή χρειάζεται μια ώθηση, οι ήχοι της μουσικής γίνονται στήριγμα. Το να ακούς επανειλημμένα ένα τραγούδι μπορεί να λειτουργήσει θεραπευτικά: σε ηρεμεί, σου φτιάχνει τη διάθεση ή βοηθά να βγάλεις από μέσα σου βαριά συναισθήματα που είναι δύσκολο να εκφραστούν με λόγια.

Οι ακροατές που επιλέγουν να ξανακούσουν το ίδιο κομμάτι δείχνουν επίσης έντονη τάση για ενδοσκόπηση. Δεν ικανοποιούνται μόνο με το να νιώθουν, επιθυμούν να κατανοήσουν. Η μουσική επαναλαμβάνει τις εικόνες και τις αναλύσεις στο μυαλό τους, σαν μια εσωτερική ταινία της οποίας το soundtrack είναι σταθερό.

Η νοσταλγία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία. Η μουσική είναι ίσως ο πιο ισχυρός μηχανισμός που ξυπνά μνήμες. Ένα κομμάτι μπορεί να σε ταξιδέψει πίσω σε συγκεκριμένες στιγμές, ανθρώπους ή καλοκαιρινές περιπέτειες. Αυτή η επιστροφή δεν αφορά μόνο το συναίσθημα, αλλά και τη σύνδεση με την ταυτότητά σου. Η επανάληψη ενός αγαπημένου τραγουδιού είναι για λίγο σαν να αναβιώνεις μια παλιά εκδοχή του εαυτού σου.

Φυσικά, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε και τον παράγοντα της άμεσης ικανοποίησης. Κάθε φορά που φτάνεις στο αγαπημένο σημείο του κομματιού, ο εγκέφαλος απελευθερώνει ντοπαμίνη. Αυτός ο βιολογικός μηχανισμός δημιουργεί έναν κύκλο ευχαρίστησης, που σε ωθεί να το βιώνεις ξανά και ξανά. Δεν πρόκειται απλώς για ευχαρίστηση, αλλά για επιστημονικά τεκμηριωμένο ενθουσιασμό.

Έτσι, την επόμενη φορά που θα αναπαράγεις το κομμάτι αυτούσιο για δέκατη φορά, μη νιώθεις ενοχές. Δεν είσαι απλώς κολλημένος. Είσαι ένας άνθρωπος που νιώθει, που αναζητεί, που θεραπεύεται μέσω των ήχων.

ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΕΤΑΙ